Chris Goodall' ın Boyama ile ilgili tecrübeleri
Yavrularım ebeveyn beslemesinden çıktıktan
sonra altı haftalık oluncaya kadar üretim kafesinde kalmaya devam
ederler. Bu süre boyunca da ebeveynleri tarafından onlara yedirilen
yumurta besini ve nemlendirilmiş tohumları kendileri yerler. Bu
zamanda bolca su içeceklerdir, bu nedenle suyun tazeliğini garanti
etmeye özen gösterilmelidir.
Altı haftalık olduklarında geniş salmaya alınırlar ve burada hemen
hemen tüylerini düzene dek kalırlar. Yavrular bu aşamada kuru besin
ile tanıştırılır. Yumurta besini ve nemlendirilmiş tohuma ilaveten
ezilmiş kenevir, kolza ve ince taneli yulaf ezmesi verilir. Bir
hafta sonra menüye aspur (kanarya tohumu) da eklenir.
Menüdeki gıdalar tüy dönemi boyunca kanaryaların istenilen tüy
kalitesini üretmesine yardımcı olması açısından hayati öneme
sahiptir. Ebeveynlerin tüy kalitesi bakımından özel olarak seçilip
eşlenmesi tüy kalitesini 3/4 oranında etkiler. Geri kalanı esansiyel
amino asitlerin temin edilmesi için protein açısından zengin ve
dengeli bir diyetten geçmektedir. Filizlendirilmiş tohum, sert
haşlanmış yumurta ve ayçiçeği içi amino asitler bakımından
zengindir. Aspur, kahverengi dış katmanında bulunan ve kan
dolaşımına az miktarlarda girerek tüy yapımına yardımcı olan silikon
nedeniyle yılın bu zamanında çok önemlidir.
Önerilen dozda ticari ürünler veya karahindiba ve ıspanak gibi doğal
besinler verilerek benim yaptığım gibi ekstra vitamin takviyesi de
yapılabilir. Nyjer tohumu, kenevir ve keten tohumu gibi yağlı
tohumlar küçük miktarlarda diyete ilave edilebilir. Bunlar, tüy
parlaklığı için gerekli olan ekstra yağı sağlayacaktır.
İlk takım yavrular 8 ila 10 haftalık olduklarında tüye girmeye
başlayacaklardır, ikinci takımlar ise biraz daha erken
gireceklerdir. Yeni tüyler eskilerinin yerini alırken belli
bölgeleri takip ederler, değişim göğüs ve sırt ile başlar takibinde
boyun ve kafa ile sonlanır.
Damızlık kuşların tüy dökme işlemi hormonlar tarafından kontrol
edilir. Farklı hormonlara sahip oldukları için erkek cinsel
dürtüsünü ve ötüşünü kaybederek genellikle dişiden önce tüye girer.
Başarılı bir tüy dökümüne yardımcı olmak için birkaç önemli tüyo da
sıcak günlerde kuşlara banyo yaptırmak ya da sprey sıkmaktır, yeni
tüylerin gelişim durumuna yardımcı olmada faydalı bir yöntemdir.
Kuşları cereyandan muhafazalı bölmelerde tutun. Bu, yıl boyunca bir
gerekliliktir, ama tüy dökme sırasında çok daha önemlidir çünkü tüy
dökme işlemini tamamen durdurabilir. Kuş tüy dökmede sıkışmış ve son
derece rahatsız olabilir. Bu durumdaki kuşu sıcak tutmaya çalışın,
yumuşak gıdasına bir tutam kükürt ekleyin ve 1 ons (30mls) içme
suyuna bir damla oranında akdiken şurubunu bir tonik olarak verin.
Bu uygulamanın tüy dökümünü yeniden başlatması gerekir. Kuşlar için
bol temiz hava ve ışık gerekmesine rağmen tüydeki kuşları doğrudan
güneş ışığına maruz bırakmayın. Bunun amacı kuşun tüyünü güzel
düzenli tonda düzmesidir çünkü güneşin ağartma etkisini hepimiz
biliyoruz. Boyama beslenmesine gelecek olursak. Norwich Kanaryalar
1880 yılından bu yana renk gösterişi olması için beslenmiştir. İlk
başlarda boyamak için acı Natal biberi kullanılmıştır, daha
sonraları ise kırmızı biber (cayenne) kullanılmıştır. Benim
metodumda 4 birim yumurta besinini 1 birim bibere tutunabilmesi için
biraz zeytinyağı ile beraber karıştırıyorum. Ben bu metodu 1960
ların başında Canthaxantin çıkana kadar kullandım.
Bir festivalde ilk defa bu yeni ürün ile beslenmiş bir Norwich
gördüğüm günü hatırlıyorum.Festival 1963 yıllarında Kings Lynn CBS
de gerçekleştirilmişti ve kuş Peterborough dan Dr Smither'e
aitti.Kuşlar yamalı ve yanık düzensiz bir renge sahipti çünkü boyar
madde aşırı dozda ve düzensiz beslenmeyle verilmişti. Günümüzde
festivallerde yetiştiricilerin ilk defa boyadığı kuşlarda hala
görüyoruz. Genellikle doğru dozu ve oranları tutturmak birkaç yıl
alıyor.
Eski acı biber yöntemi bugün hala kullanılabilir, ancak
yetiştiricilerin çoğu Carophyll Kırmızı markası altında satılan bir
ürün kullanıyor olacak. Bu suda çözünen bir ürün olup, hem yiyecekte
hem de suda kullanılabilir. Ben her iki yöntemi de kullanıyorum ve
kuşlarımı boyadığım metodu sizlere aktarmaya çalışacağım.
Genellikle Haziran ayının üçüncü haftasında ilk erkeğin tüylerini bırakmasıyla başlayıp Aralık sonuna kadar devam eden tüy sezonunda kuşlar üç günlük periyotlarla besin yoluyla boyanır. İlk gün suya karıştırılmış Carophyll alırlar. Metodumu sizlere aktarmaya çalışacağım dememin nedeni herkesin farklı ölçü birimleri kullanmasından dolayı tam ölçüleri vermemdeki zorluktur. Ben Vydex ürünleri ile birlikte gelen 2 2-ml lik bir kaşık kullanıyorum ve bir kaşık Carophyll Kırmızı yı 1.5 litre sıcak ancak kaynar olmayan su ile karıştırıyorum. Çoğu insan kaynar suyu önerecektir, ancak ben bunun Carophyll yi sudan ayrıştıracağını ve birkaç saat sonunda da dibe çökeceğini söylemeliyi
İkinci günde boyayı besin ile veriyorum. Karışımım aşağıdaki şekilde
hazırlanıyor. 10 gram Carophyll Kırmızı ile üreme sezonunda
kullanılan yumurta besininden 453 gramı (1 lb.) kahve değirmeninde
karıştırıyorum. Karışım pudra kıvamına gelene kadar homojen olarak
karıştırılmalıdır. Daha sonra bu karışımın 1 birimi ile yumurta
besininin 6 birimi kolay ufalanır olması amacıyla soğuk su ile
karıştırılır ve kuş başına 1 çay kaşığı oranında verilir. Soğuk su
ilave edildiğinde bu karışım aynen sizin yavrulara verdiğinizki
haline benzeyecektir. Eğer sıcak su eklerseniz renk pembeleşir.
Üçüncü gün hiç bir boyayıcı madde almazlar. Bu günde emmesi için
karışımdan bir gün öce balık yağı eklenmiş eşit ağırlıkta form
tohumu ve ince taneli yulaf ezmesi karışımı alırlar. Her kuşa ağız
dolusu 1 çay kaşığı verilir. Yağlanmış tohuma yapışacak 1 çay kaşığı
ticari bir multi-vitamin ve mineral ürünü kullanılır. Kuşlar sadece
baş ve boyun tüyleri kalana kadar bu üç günlük döngü devam
ettirilir. Daha sonra salmadan alınır ve ayrı kafeslere konulurlar.
Bu günden festival sezonunun sonuna kadar gün aşırı olarak, tüyü
değişmeyen sadece yüzü kaldığında gün aşırı olarak yarım çay kaşığı
boya maddesiyle beslenirler. Bazı yetiştiriciler boyamayı sadece su
yoluyla yapmaktadırlar, eğer uçumlu salma var ise bu uygun olabilir.
Ahşap kafeslerde boyalı suyu önermiyorum çünkü ahşabı lekeliyor.
Eğer bu şekilde uçumsuz kafeslerde tüy geçirecekseniz 3 günlük
periyotlarla 1 gün atlanarak 2 gün üst üste 1 çay kaşığı boyalı
besin verilmesini tavsiye ediyorum. Eğer kuşların dışkıları pembemsi
veya kırmızı renkte ise bu boyanın oran miktarının doğru olduğunu
gösterir. Bu dönem bir yetiştiricinin en kötü dönemidir çünkü her
yerde tüyler vardır ve kuşların görüntüsü en kötü haldedir. Ancak bu
çirkin ördek yavruları ödüllü bir Norwich kanaryaya dönüştüğünde
bunun her şeye değdiğini düşünüyorum.
İyi bir tüy sezonu geçirmenizi temenni ediyorum.
Chris Goodall
Çeviri: Birol BAKAY